Przez prawie 3 lata spędzone w Turcji nigdy nie było mi dane uczestniczyć w tureckim pogrzebie. Ba, przez 3 lata widziałam zaledwie jeden – z daleka i przez szybę autobusu, więc się nie liczy. Cmentarzy trochę zwiedziłam, fascynują mnie nagrobne fezy i ludzie żyjący po 600 lat, umieszczanie cmentarzy na stromych zboczach i wspinaczka po nagrobkach również nie jest czymś, co często spotykam. Muzułmańskie zwyczaje i obchody poznałam, uczestniczyłam w większości i mogę opisać je z punktu widzenia obserwatora. Tutaj jest inaczej, bo na szczęście w moim towarzystwie żaden pogrzeb nie miał miejsca, i inşallah prędko się nie zdarzy. A, nawet w celach czysto naukowych, nie chciałabym przeszkadzać rodzinie pogrążonej w żałobie. Dlatego dzisiaj wpis z informacjami zgromadzonymi dzięki znajomym – przeprowadziłam kilka facebookowych rozmów i wypytałam o ten tradycyjny pogrzeb w islamie.
Jak wygląda pogrzeb w islamie?
Wszyscy zgodnie twierdzą, że w muzułmańskim pogrzebie przede wszystkim liczy się czas – ciało zmarłego jak najszybciej powinno zostać pochowane. Przede wszystkim ze względu na panujący klimat nie powinno się czekać dłużej niż 24h. Cały proces przygotowania do pogrzebu ma kilka etapów: obwieszczenie z meczetu, oczyszczenie ciała ze wszystkich elementów sztucznych, obmycie, zatkanie oczu oraz uszu, perfumowanie, owinięcie w całun, po których w końcu następuje sama ceremonia pogrzebu.
Mało osób wie (ja też zorientowałam się dopiero po jakimś czasie), że oprócz standardowego pięciokrotnego nawoływania z minaretu, można również usłyszeć obwieszczenie o śmierci danej osoby. Muezin w modlitwie nazywanej selah publicznie ogłasza imię i nazwisko zmarłego, miejsce zamieszkania, żeby w końcu poinformować o miejscu i godzinie pogrzebu.
Oczyszczenie ciała ze wszystkich elementów sztucznych to po prostu pozbycie się noszonej za życia biżuterii, sztucznej szczęki czy aparatu słuchowego. Kiedy ten warunek zostanie spełniony przychodzi czas na gusl, czyli obmycie ciała. Co ważne, obmycie obejmuje nie tylko tradycyjną ablucję(czyli tradycyjne obmycie przed modlitwą), ale również opróżnienie żołądka. Po tej rytualnej kąpieli, przy użyciu wacików zatykane są otwory (oczy i uszy), a całe ciało jest perfumowane. Tak przygotowany zmarły owijany jest w zwój materiału kafn, czyli znany nam całun. Po dokładnym owinięciu ciała oraz modlitwie w końcu można przejść do punktu kulminacyjnego, którym jest pogrzeb.
Ciało składa się do grobu głębokiego na 5 stóp, głową zwróconą w kierunku Mekki. Trumny nie są używane, zwłoki spoczywają bezpośrednio na ziemi. Po modlitwie imama, ciało jest zakopywane – może wziąć w tym udział każdy uczestnik pogrzebu. Ważne jest jednak, aby podczas wrzucania ziemi zrobić to najmniej 3 razy i używać obu rąk.
Szczegółowo pogrzeb w islamie opisany jest na stronie “O islamie”, na którą możecie w wolnej chwili zajrzeć jeżeli interesuje Was ten temat.
Cmentarz w Yalıçiftlik: